Thang máy nâng hàng là gì?
Thang máy nâng hàng (ký hiệu là chữ F : Freight) (thang máy tải hàng) là các loại thang máy chuyên dụng sử dụng để nâng hàng hóa. Trong một số tòa nhà văn phòng, tòa chung cư cao tầng. Thường thang máy tải hàng hóa sẽ được lắp đặt riêng, không sử dụng chung với thang máy vận chuyển người. Đối với nhà máy, phân xưởng, sử dụng thang máy để tải hàng, di chuyển hàng hóa giữa các tầng, phân khi.Nhờ ứng dụng các loại thang máy, thang nâng hàng hóa giúp tiết kiệm nhân lực, thời gian, đảm bảo an toàn cho hàng hóa và con người trong quá trình vận hành.
Cấu tạo thang máy nâng hàng
Thang máy nâng hàng được sử dụng khá phổ biến hiện nay nhằm tiết kiệm sức người khi vận chuyển hàng hóa. Thang nâng hàng có cấu tạo khá đặc biệt bao gồm các bộ phận dưới đây.
Hố thang máy
Hố thang máy là bộ phận quan trọng của thang máy. Nếu thang có phòng máy thì bộ phận này được đặt ở đỉnh của hố thang. Hố pit sẽ được lắp đặt ở đáy dưới cùng bên dưới sàn tầng thấp nhất của tòa nhà.
Phòng máy
Phòng máy nằm ở trên cùng, trong phòng máy có đặt máy kéo và tủ điện.
Đối trọng và cabin thang máy nâng hàng
Cabin là nơi chuyên chở hàng hóa, còn đối trọng sẽ chuyển động ngược chiều cabin có thể di chuyển kể cả khi không chứa hàng hóa hoặc người.
Ray dẫn hướng
Ray dẫn hướng được lắp đặt dọc giếng thang nhằm dẫn hướng cho cabin và đối trọng đi lên xuống. Ngoài ra, ray dẫn hướng còn phải đảm bảo độ cứng cao khi phanh bảo hiểm làm việc nếu cabin chạy quá tốc độ cho phép.
Cửa tầng và cửa cabin của thang nâng điện
Cửa tầng, cửa cabin là loại lùa về một phía hoặc hai phía. Cửa đóng vai trò đóng hoặc mở khi cabin dừng chính xác trước cửa tầng. Để đảm bảo an toàn thì cửa cabin và cửa tầng cần đóng mở ăn khớp với nhau.
Tủ điều khiển
Hệ điều khiển là bộ phận có nhiệm vụ điều khiển mọi hoạt động của thang máy. Tủ điều khiển chứa nhiều bộ phận khác nhau như hệ thống điều khiển, hệ thống mạch động lực, hệ thống bảo vệ an toàn,… Mỗi chi tiết có trong tủ điều khiển sẽ thực hiện các chức năng riêng biệt.
Máy tời kéo
Máy tời kéo được đặt trong phòng máy hay được đặt trên đỉnh hố thang đối thang máy tải hàng không có phòng máy. Đây là bộ phận quan trọng và cần thiết của thang tải hàng.
Các tính năng an toàn của thang máy nâng hàng
Để đảm bảo thang nâng hàng vận hành ổn định, nhanh chóng, hiệu quả thì không thể thiếu các tính năng an toàn. Cụ thể một số tính năng an toàn hữu ích của dòng thang nâng hàng như sau:
Cửa an toàn
Bộ phận an toàn cửa thang giúp ngăn chặn được các vấn đề kẹt cửa khi vận hành. Bởi nếu cửa thang chưa được đóng hoàn toàn, tiếp điểm điện bộ chuyển đổi chưa đóng thì thang không thể chạy được.
Chuông báo dừng tầng
Chuông báo dừng tầng được gắn ở thang máy. Khi thang máy dừng tầng thì chuông báo sẽ báo hiệu trước khi mở cửa để hành khách có sự chuẩn bị di chuyển ra khỏi thang. Đây là thiết bị để giúp người sử dụng thang máy chủ động hơn trong mọi tình huống.
Đèn chiếu sáng khẩn cấp
Khi có các sự cố mất nguồn điện, mất điện bên trong cabin thì bộ phận đèn chiếu sáng khẩn cấp là cực kỳ hữu ích. Nhờ có đèn khẩn cấp này mà người dùng có thể yên tâm khi liên lạc ra bên ngoài tìm sự trợ giúp.
Hệ thống chiếu sáng, quạt thông gió
Hệ thống đèn chiếu sáng giúp cung cấp đầy đủ ánh sáng cho không gian bên trong thang máy. Ánh sáng cabin cần ổn định, hài hòa để đem lại sự an tâm cho người dùng đang ở trong cabin thang. Hệ thống thông gió hoạt động đảm bảo cho người dùng luôn không bị thiếu hay ngạt không khí.
Hệ thống báo quá tải
Khi tổng trọng lượng người trong thang máy vượt quá mức tải trọng cho phép thì bộ phận báo quá tải sẽ được kích hoạt để cảnh báo người sử dụng. Thang máy sẽ hoạt động lại bình thường khi mức trọng lượng của thang đạt yêu cầu.
Bảo vệ mất pha và ngược pha
Bảo vệ mất pha và ngược pha giúp thang máy vận hành ổn định và tránh hỏng hóc. Bộ phận này giúp thang máy sẽ tránh được rủi ro khi vận hành và ổn định được nguồn cấp điện.
Ngoài ra, bộ phận này còn bảo vệ đầu nối các thiết bị di động, bảo vệ người trước tai nạn gây ra do động cơ quay ngược khi bị đảo pha.
Hệ thống thắng cơ khí và chống vượt tốc
Phanh cơ khí, thắng cơ là bộ phận vô cùng quan trọng và cần thiết của thang máy nâng hàng. Thắng cơ được kích hoạt để cabin bám vào rail, tránh tình trạng đứt cáp khi thang máy có dấu hiện vượt quá tốc độ cho phép.
Hệ thống liên lạc với bên ngoài khi có sự cố
Khi thang máy có sự cố khẩn cấp về mất điện, đứt cáp thì chúng ta nên tìm nút báo khẩn cấp. Hệ thống liên lạc bên ngoài khi thang có sự cố sẽ được chuyển đến bộ phận kỹ thuật chuyên trách. Sau đó các kỹ thuật viên sẽ nhanh chóng và xử lý sự cố thang máy sớm nhất.
Hệ thống cứu hộ tự động khi mất điện
Bộ cứu hộ tự động có nhiệm vụ trả cabin về vị trí tầng gần nhất khi có sự cố mất điện. Nhờ đó chúng ta có thể lấy hàng hóa trong thang ra nhanh chóng để kịp thời xử lý thang.
Chức năng hiển thị lỗi
Thang máy nâng hàng còn có chức năng hiển thị lỗi, lưu giữ 10 lỗi gần nhất bao gồm thời gian, vị trí và mã. Nhờ đó có thể xử lý sự cố lỗi nhanh chóng và hiệu quả nhất.
Chức năng bảo vệ động cơ
Chức năng bảo vệ động cơ hoạt động khi động cơ có nhiệt độ cao hơn mức cho phép. Lúc này cabin sẽ dừng lại ở tầng gần nhất, thực hiện mở cửa cho người dùng ra ngoài. Sau đó thực hiện ngắt nguồn điện nhằm bảo vệ thiết bị thang máy và tránh những sự cố xảy ra.
Các tính năng an toàn thang tải hàng nêu trên vô cùng cần thiết và hữu ích. DO đó việc lắp đặt thang cần chú ý các yếu tố trên để đảm bảo an toàn, hiệu quả khi sử dụng.
Ứng dụng thang máy nâng hàng trong cuộc sống
Thang máy nâng hàng được ứng dụng rộng rãi ở nhiều lĩnh vực hiện nay. Ví dụ như thang dùng cho công trình xây dựng lớn để vận chuyển các nguyên vật liệu kích thước lớn, cồng kềnh, khó vận chuyển.
Hoặc thang nâng hàng dùng trong phân xưởng nhà máy, công xưởng. Thang dùng cho tầng hầm của chung cư, trung tâm thương mại giúp việc nâng ô tô và các phương tiện đi lại dễ dàng hơn…
Thang máy tải hàng cũng được nhiều gia đình chọn lựa sử dụng để chuyển đồ đạc, hàng hóa. Thông thường những gia đình này kinh doanh buôn bán nên cần thang để vận chuyển đồ nhanh hơn.
Tiêu chuẩn lắp đặt thang máy nâng hàng
Thang máy nâng hàng khi lắp đặt đòi hỏi tính ổn định và mức an toàn cao nhất. Do đó cần đảm bảo các quy định về kỹ thuật nghiêm ngặt. Nhờ đó mới đảm bảo an toàn khi thi công công trình và thang có độ bền cao.
Tiêu chuẩn chung về kỹ thuật
Không lắp bất cứ, thiết bị nào khác không liên quan vào khu vực của thang máy.
Độ dừng cabin cần chính xác trong giới hạn ± 50mm
Khoảng khe các bậc cửa tầng và bậc cửa cabin < 25mm đối với thang điều khiển cabin và cabin không có cửa. Khoảng khe này không được quá 45mm với các thang khác. Khoảng hở giữa cáp và mép lỗ đi cáp phải > 25mm.
Khoảng cách giữa cửa tầng với cửa cabin khoảng ± 120mm.
Khoảng cách phần thấp nhất của trần giếng thang đến mặt nóc cabin tương ứng ± 750mm.
Khoảng không gian dưới cabin đến đáy hố giếng < 500mm.
Khoảng cách điểm gần nhất của các bộ phận thang máy không được dưới giá trị về kích thước thang máy:
50mm giữa khoảng cách cabin và đối trọng.
50mm giữa khoảng cách cabin, đối trọng với vách ngăn tầng lưới thép
25mm giữa cabin, đối trọng và vách ngăn kín giếng ở phía trong có cửa cabin.
10mm giữa bậc cửa tầng và bậc cửa cabin
10mm giữa chi tiết nhô lên trên cabin với các phần kết cấu ray dẫn hướng.
Tiêu chuẩn từ quy định nhà nước
Các quy định của Nhà nước khi lắp đặt thang nâng hàng cần tuân thủ như sau:
Kỹ thuật an toàn trong xây dựng TCVN 5308-91
An toàn thiết bị nâng TCVN 4244-86
An toàn cháy TCVN 3254-79
An toàn trong hàn điện TCVN 3146-86
Lưu ý khi lắp đặt thang máy nâng hàng
Thang máy nâng hàng có nhiều công dụng hữu ích giúp quá trình lao động của con người tiết kiệm công sức. Để đảm bảo an toàn khi lắp đặt thang tải hàng cần chú ý các điều sau:
Chúng ta cần chú ý khi xây dựng hố thang. Xây dựng hố thang cần đúng kích thước bên bộ phận kỹ thuật thang máy cung cấp. Điều này giúp quá trình lắp đặt thang một cách nhanh chóng, thuận lợi hơn. Ngoài ra cần đảm bảo hố thang được chống thấm tuyệt đối, tránh tình trạng chập cháy điện gây nguy hiểm.
Xây dựng phòng máy cần được đảm bảo đúng nguyên tắc tuyệt đối. Cần đảm bảo phòng máy thoáng, thông gió, nhiệt độ thấp hơn 380C. Bên cạnh đó khi lắp phòng máy cần có cửa khóa để quá trình bảo trì được duy trì tốt.
Lắp đặt hệ thống điện điều khiển thang cần đảm bảo an toàn để tránh những rủi ro tai nạn về điện. Khi chạy dây điện trong cabin cần dây dẫn hoặc cáp cách điện bằng cao su để tránh tình trạng mài mòn. Ngoài ra, chúng ta cần kiểm tra các yếu tố an toàn điện khi sử dụng thang.
